1900 წელი, გაზეთი "ივერია"
"მღვდელმა რომანოზ დეკანოსიძემ განიზრახა მიეშენებინა თავის სახლისათვის სამსართულიანი ქვიტკირის შენობა იმ გეგმით, რომ ქვედა ორ სართულში მოთავსებულიყო ორკლასიანი საეკლესიო-სამრევლო სასწავლებელი, ხოლო მესამე სართულზე გაემართა ეკლესია სკოლისათვის..."
გასული საუკუნის დასაწყისში, სკოლა-სამლოცველო რომანოზ დეკანოსიძემ ხარაგაულში საკუთარი სახსრებით, უანგაროდ ააშენა. ირკვევა, რომ ფულის მოსაგროვებლად თავისი კუთვნილი მამულებიც კი გაუყიდია, სულ 10 000 მანეთი დაუხარჯია და დიდად არც არავინ მიხმარებია, მაგრამ მაინც დაუსრულებია ეს დიდებული საქმე.
შენობის მშენებლობა დაახლოებით 1900-1901 წლებში დასრულებულა, რომანოზ დეკანოსიძეს პედაგოგებიც თავისი სახსრებით მოუწვევია, ხოლო ტაძრისათვის მიწები შეუწირია.
საგულისხმოა, რომ აღნიშნული სკოლა თავად რომანოზ დეკანოსიძემ დააარსა 1897 წელს და შენობის უქონლობის გამო დახურვა ემუქრებოდა.
მოგვიანებით, საქართველოს ოკუპაციისა და ქართული, მართლმადიდებლური ეკლესიის შევიწყოვების შემდეგ, კომუნისტებმა შენობას გუმბათი მოხსნეს და მასში მილიცია განათავსეს თავისივე სატუსაღოებით, შენობის ერთ ნაწილში სასამართლოც შეუშვეს.
1990-იანი წლების დასაწყისში შენობას ისევ ძველი ფუნქცია დაუბრუნდა და მასში სამლოცველო სახლი გაიხსნა, მალევე მესამე სართული ეკლესიად ეკურთხა წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელზე. პირველი მოძღვარი იყო მამა ზაქარია ფერაძე.
ხარაგაულის ხედი, 1910 წელი. სიმონ კაკულიას ფოტო
უკვე თითქმის 27 წელია ხარაგაულელი მორწმუნეები აქ დადიან. 11 წლის წინ, 2006 წელს კი ხარაგაულის საკათედრო ტაძარს ჩაეყარა საფუძველი.
ძველი და ახალი ეკლესია 1910 და 2017 წ.წ.
სიმბოლურია, რომ ახალი ტაძარი რომანოზ დეკანოსიძის მიერ მოწყობილი ეკლესიის მახლობლად შენდება. ცოტაც და მშენებარე ტაძარს გუმბათი დაამშვენებს იმ ძველი გუმბათის საწყაოდ, რომელიც თავის დროზე ბოლშევიკებმა მოშალეს.
სტატიის ავტორი გივი კურტანიძე
ხარაგაულის მაცხოვრის შობის საკათედრო ტაძარი. გივი კურტანიძის ფოტო. თებერვალი 2017
ისტორიული ფოტოს მოწოდებისათვის მადლობა ხარაგაულის ისტორიულ მუზეუმს გამოყენებული
ლიტერატურა: ხარაგაული, იზა ვეფხვაძე, (საგამომცემლო ცენტრი ქუთაისი 2014 წ.)
|